Sprawozdanie z koncertu zatytułowanego Nadzieja zawieść nie może 
w ramach Jubileuszu 10-lecia przemianowania Papieskiej Akademii Teologicznej
w Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie, 
odbywającego się w Krakowie
w dniu 16 października 2019 roku w katedrze wawelskiej

W uroczystość Najświętszego Serca Pana Jezusa, 19 czerwca 2009 r., papież Benedykt XVI pragnąc uhonorować pamięć swego umiłowanego poprzednika Świętego Jana Pawła II podniósł Papieską Akademię Teologiczną w Krakowie do godności Uniwersytetu Papieskiego Jana Pawła II w Krakowie. Rok 2019 nasza społeczność akademicka obchodzi jako szczególny Jubileusz 10-lecia UPJPII. Z tej okazji Fundacja zorganizowała koncert, który odbył w środę, 16 października 2019 r. o godz. 18.30 w katedrze wawelskiej. W czasie koncertu miało miejsce prawykonanie utworów napisanych specjalnie na tę okazję - Missa Spei Sebastiana Szymańskiego oraz Ecce Sacerdos Magnus Dawida Kusza OP w wykonaniu Chóru Psalmodia i Orkiestry PASSIONART.

Koncert cieszył się dużym zainteresowaniem nie tylko osób związanych z UPJPII i Fundacją, ale również osób postronnych, do których informacja dotarła za pośrednictwem Internetu, mediów społecznościowych, informacji radiowej oraz reklamie w Gościu Niedzielnym. Udział wzięli również: kard. Zenon Grocholewski – były prefekt Kongregacji ds. Edukacji Katolickiej – laureat doktoratu honoris causa UPJPII, abp Marek Jędraszewski oraz liczni duchowni, rektorzy zebrani w Konferencji Rektorów Uniwersytetów Polskich, której obrady odbywały się w tym czasie w UPJPII, dyplomaci, darczyńcy Fundacji, pracownicy naukowo-dydaktyczni i administracyjni Uniwersytetu, doktoranci i studenci oraz zaproszeni goście.

Prowadzenie koncertu objęła Milena Sadowska – studentka Dziennikarstwa i komunikacji społecznej WNS UPJPII – Miss Polonia 2018. Po przywitaniu zebranych gości, głos zabrał JM Rektor UPJPII ks. prof. dr hab. Wojciech Zyzak. Zgromadzeni wysłuchali dwóch utworów.

Sebastian Szymański
Missa Spei

Urodzony w 1982 r. w Warszawie kompozytor muzyki klasycznej, członek zwyczajny i wielokrotny stypendysta ZAiKS, członek-założyciel Towarzystwa Naukowego EDUCARE. Absolwent Wydziału Teologicznego UKSW w Warszawie (2012); oraz Wydziału Kompozycji, Dyrygentury i Teorii Muzyki UM Fryderyka Chopina w Warszawie w klasie prof. dr hab. Pawła Łukaszewskiego (dyplom 2015). Doktorant UPJPII (od 2015) – obszar badań: Współczesna Muzyka Sakralna, Teologia Muzyki. W 2017 roku uzyskał stopień licencjata kościelnego nauk teologicznych z zakresu Muzyki Kościelnej.

Utwory kompozytora były wykonywane na koncertach kameralnych i symfonicznych w Polsce i za granicą m.in. przez: solistów: Anna Mikołajczyk-Niewiedział, Christian Krämer, Justin Snyder; dyrygentów: Jan Łukaszewski, Paweł Łukaszewski, Agnieszka Franków-Żelazny, Michał Klauza, Bartosz Michałowski; zespoły: Chór Katedry Warszawsko-Praskiej Musica Sacra, Polski Chór Kameralny, Polski Narodowy Chór Młodzieżowy, Orkiestra Reprezentacyjna Straży Granicznej, Orkiestra Filharmonii Bałtyckiej, Polska Orkiestra Radiowa i inni.

Jego dorobek naukowy obejmuje referaty i artykuły z zakresu współczesnej muzyki sakralnej, teologii muzyki oraz twórczości. Płyta PIE IESU Chóru Katedry Warszawsko-Praskiej Musica Sacra pod dyrekcją Pawła Łukaszewskiego z utworem Szymańskiego została nominowana do nagrody FRYDERYK 2019 w kategorii Album Roku Muzyka Współczesna oraz otrzymała Nagrodę Stowarzyszenia Wydawców Katolickich FENIKS 2019. Missa Spei na chór mieszany i orkiestrę symfoniczną to powstały w latach 2017-2019 pięcioczęściowy cykl mszalny wzbogacony dodatkowo o dwie części: Offertorium – Da mihi animas, którego słowa stanowią wybrane przez ks. abpa Antoniego Baraniaka zawołanie biskupie oraz o utwór na wyjście pt. Matko Miłosierdzia, którego librettem jest modlitwa do Matki Bożej pochodząca z zakończenia encykliki Veritatis splendor św. Jana Pawła II. Inspiracją do napisania mszy dla kompozytora była postawa niezłomnego męża Kościoła  ks. abpa Baraniaka. Punkt wyjścia do rozpoczęcia pracy twórczej stanowiły przede wszystkim pokora i męczeństwo wielkiego człowieka, który nieustannie trwał w nadziei. Dzięki temu poszczególne elementy dzieła zostały zespolone ze sobą wspólną nicią określoną przez charakterystyczny dla utworu suplikacyjny puls, który wskazuje również kierunek materii muzycznej. W nawiązaniu do postaci Arcybiskupa ta muzyczna msza cechuje się ascetycznym ujęciem brzmieniowym, przestrzenią i prostotą. Dramaturgia słowa poszczególnych części, jak i w ujęciu całej formy, wręcz sama umiejscawia je w konstrukcji kompozycji oraz wyznacza obszar ekspresyjny, symboliczny i estetyczno-stylistyczny podkreślając zasadę służebności muzyki względem liturgii. W utworze zostały zastosowane współczesne środki wyrazu w postaci m.in. rozwiązań tonalności odnowionej, odmiennej kolorystyki i kontrastującej dynamiki oraz często zmiennego metrum dyktowanego sylabizacją słowa.

Myśl przewodnia przenikająca utwór, którą jest Nadzieja w przekonaniu autora po mimo różnorodności, w której się przejawia, syntetyzuje jego części i symbolicznie wydobywa odpowiedni wymiar sensu życia człowieka. Dla kompozytora jako doktoranta na UPJPII, utwór ten jest swoistego rodzaju hołdem dla tej Papieskiej Uczelni, świętującej swój jubileusz. Całość kompozycji została dedykowana żonie pana Sebastiana. Dzisiaj zostanie zaprezentowany w czterech częściach: Kyrie, Gloria, Sanctus i Agnus Dei.

Dawid Kusz OP
Ecce Sacerdos Magnus

Dawid Kusz OP (ur. w 1979 r. w Rzeszowie) – dyrygent, pedagog – do zakonu Ojców Kaznodziejów wstąpił w 1998, a w 2005 przyjął święcenia kapłańskie. W 2011 r. ukończył z wyróżnieniem Akademię Muzyczną w Krakowie na Wydziale Twórczości, Interpretacji i Edukacji Muzycznej, na Kierunku Edukacji artystycznej w zakresie sztuki muzycznej, specjalność – Prowadzenie Zespołów Wokalnych i Wokalno-Instrumentalnych oraz Nauczanie Przedmiotów Muzyczno-Teoretycznych. W roku 2014 z wyróżnieniem obronił doktorat na AM w Krakowie w dyscyplinie dyrygentura.

W roku 2012 rozpoczął studia z kompozycji, najpierw lic. w klasie prof. Zbigniewa Bujarskiego, a magisterium obronił w 2016 roku w klasie prof. Józefa Rychlika. Jeszcze w okresie studiów prowadził ożywioną działalność artystyczną. Nagrał trzy płyty zawierające autorskie kompozycje na chór mieszany i orkiestrę; dokonał również licznych nagrań dla radia i telewizji. Wielokrotnie koncertował w Polsce i za granicą (m.in. w Czechach i Francji), wykonując klasyczny repertuar chóralny, oratoryjno-kantatowy, a także autorskie kompozycje. Współpraco-wał z orkiestrą Filharmonii Podkarpackiej, z którą wykonał autorską kompozycję Psalm 117, na chór mieszany i orkiestrę smyczkową, podczas koncertu z okazji Jubileuszu 40-lecia wyboru Karola Wojtyły na Stolicę Piotrową, w Rzymie w 2018 roku. Prowadzi ożywioną działalność kompozytorską. Jego kompozycje chóralne znalazły się w repertuarze takich zespołów, jak: brytyjski zespół wokalny Voces8, Polski Chór Kameralny Schola Cantorum Gedanensis, chór Psalmodia, Camerata Iagiellonica. Był dyrygentem chóru i orkiestry podczas Światowych Dni Młodzieży w 2016 r. Jest wykładowcą przedmiotów muzyczno-teoretycznych w Międzyuczelnianym Instytucie Muzyki Kościelnej w Krakowie oraz członkiem Archidiecezjalnej Komisji Muzyki Liturgicznej. Ponadto prowadzi liczne warsztaty chóralne oraz muzyki liturgicznej na terenie całego kraju i za granicą.

Ecce sacerdos magnus na chór mieszany i orkiestrę symfoniczną to utwór pisany w latach 2018/2019 z okazji jubileuszu 10-lecia Uniwersytetu Papieskiego Jana Pawła II w Krakowie. Wybór tekstu podyktowany był myślą o patronie Uniwersytetu – św. Janie Pawle II. Wybór padł na responsorium gregoriańskie Ecce sacerdos magnus (Oto jest kapłan wielki), wykonywane bardzo często w formie pieśni, towarzyszącej procesji wejścia podczas uroczystej Mszy świętej z udzielaniem święceń prezbiteratu, lub ingresu biskupa diecezjalnego.

Utwór nawiązuje w swojej formie do liturgicznego sposobu wykonywania responsorium. Pierwsze dwa wersety utrzymane są w podniosłej formie a otwierający kompozycję temat powierzony instrumentom dętym blaszanym pojawia się w różnych postaciach w poszczególnych sekcjach orkiestry. Ogniwo środkowe – Benedictionem omnium... – utrzymane jest w wolnym tempie. Powtarzany trzykrotnie tekst, jest nawiązaniem do liturgicznego błogosławieństwa i odwołaniem do Trójcy Świętej. Każdorazowa intonacja tekstu kończy się „krzykiem radości”, poprzez eksponowanie tutti orkiestry, burzliwym rytmem, dynamiką forte. Trzecie ogniwo – Ideo iureiurando... – jest powtórzeniem materiału muzycznego ogniwa pierwszego, ale z pewnymi modyfikacjami w warstwie instrumentalnej oraz harmonicznej. Utrzymana w kontemplacyjnym charakterze aklamacja Trójcy Świętej – Gloria Patri… – to czwarte ogniwo kompozycji. Eksponuje ona zupełnie nowy, nie pojawiający się do tej pory, materiał muzyczny. Diatoniczne melodie wywiedzione są wprost ze śpiewu gregoriańskiego, a nakładane na siebie w poszczególnych sekcjach orkiestry tworzą gęstą fakturę, sprawiającą wrażenie „tajemniczości”, podobnie jak tajemnica Trójcy Świętej.

Poniżej prezentujemy nagrania z koncertu - utwór Missa Spei Sebastiana Szymańskiego:

Utwór Ecce Sacerdos Magnus Dawida Kusza OP: